(БҰРЫНҒЫ РЕДАКЦИЯ) ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АЗАМАТТЫҚ КОДЕКСІ (ЖАЛПЫ Б...
Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі
(Жалпы бөлім)
(2020.19.12. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
Осы редакция 2020 жылғы 13 мамырда енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды (2021 ж. 2 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілді)
2011.25.03. № 421-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.17.02. № 564-ІV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2012.27.04. № 15-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2013.03.07. № 121-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2014.07.03. № 177-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2015.27.04. № 311-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2017.27.02. № 49-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2018.02.07. № 166-VI ҚР Заңымен (2019 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара); 2019.27.12. № 290-VІ ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2021.02.01. № 399-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) мазмұны өзгертілді
Мазмұны
1-тарау. Азаматтық-құқықтық қатынастарды реттеу
1-бап. Азаматтық заңдармен реттелетiн қатынастар
2-бап. Азаматтық заңдардың негiзгi бастаулары
3-бап. Қазақстан Республикасының азаматтық заңдары
4-бап. Азаматтық заңдардың уақытқа қарай қолданылуы
5-бап. Азаматтық заңдардың ұқсастығына қарай қолданылуы
6-бап. Азаматтық заң қалыптарының түсiнiлуi
7-бап. Азаматтық құқықтар мен мiндеттердiң пайда болу, өзгеру және тоқтатылу негiздерi
8-бап. Азаматтық құқықтарды жүзеге асыру
9-бап. Азаматтық құқықтарды қорғау
10-бап. Кәсiпкерлер мен тұтынушылардың құқықтарын қорғау
11-бап. Кәсiпкерлiк еркiндiгiн пайдаланып қиянат жасауға жол бермеу
2-тарау. Азаматтық құқықтардың субъектілері
Параграф 1. Қазақстан Республикасының азаматтары және басқа жеке тұлғалар
13-бап. Азаматтардың құқық қабiлеттiлiгi
14-бап. Азаматтың құқық қабiлеттiлiгiнiң негiзгi мазмұны
16-бап. Азаматтың тұрғылықты жері және заңды мекенжайы
17-бап. Азаматтардың әрекет қабiлеттiлiгi
18-бап. Құқық қабiлеттiлiгi мен әрекет қабiлеттiлiгiнен айыруға және оларды шектеуге жол бермеу
19-бап. Азаматтардың кәсiпкерлiк қызметi
20-бап. Азаматтың мүлiктiк жауапкершiлiгi
21-бап. Жеке кәсiпкердiң банкроттығы
21-1-бап. Дара кәсіпкерге қатысты оңалту рәсімдері
22-бап. Он төрт жастан он сегiз жасқа дейiнгi кәмелетке толмағандардың әрекет қабiлеттiлiгi
22-1-бап. Кәмелетке толмаған адамды толығымен әрекетке қабілетті деп жариялау (эмансипация)
23-бап. Он төрт жасқа дейiнгi кәмелетке толмағандардың (жас балалардың) әрекет қабiлеттiлiгi
25-бап. Кәмелетке толмағандардың банкiлерге салымдар салу және салымдарға билiк ету құқығы
26-бап. Азаматты әрекет қабiлеттiлiгi жоқ деп тану
27-бап. Азаматтың әрекет қабiлеттiлiгiн шектеу
28-бап. Азаматты хабар-ошарсыз кеттi деп тану
29-бап. Хабар-ошарсыз кеткен адамның мүлкiн сақтау
30-бап. Хабар-ошарсыз кеттi деп тану туралы шешiмнiң күшiн жою
31-бап. Азаматты өлдi деп жариялау
32-бап. Өлдi деп жарияланған адамның тiрi оралуынан туындайтын жағдайлар
34-бап. Заңды тұлғалардың түрлерi мен нысандары
35-бап. Заңды тұлғаның құқық қабiлеттiлiгi
36-бап. Құрылтайшылардың (қатысушылардың) өздерi құрған заңды тұлғалардың мүлкiне құқықтары
37-бап. Заңды тұлғаның органдары
39-бап. Заңды тұлғаның тұрған жерi
40-бап. Заңды тұлғаның құрылтайшылары
41-бап. Заңды тұлғаның құрылтай құжаттары
42-бап. Заңды тұлғаларды мемлекеттік тiркеу және қайта тiркеу
43-бап. Заңды тұлғаның филиалдары, өкілдіктері және өзге де оқшауланған құрылымдық бөлімшелері
44-бап. Заңды тұлғаның жауапкершiлiгi
45-бап. Заңды тұлғаны қайта құру
46-бап. Заңды тұлғаларды қайта құрған кездегi құқықты мирасқорлығы
47-бап. Өткізу актiсi және бөлу балансы
48-бап. Заңды тұлғаны қайта құру кезіндегі оның несие берушiлерi құқықтарының кепiлдiгi
49-бап. Заңды тұлғаны тарату негiздерi
50-бап. Заңды тұлғаны тарату тәртібі
51-бап. Несие берушiлердiң талаптарын қанағаттандыру
54-бап. Заңды тұлғаға қатысты оңалту рәсімдері
55-бап. Банкроттық рәсімін қозғаудың салдарлары
56-бап. Дәрменсiз борышқорды борышқордан босату
57-бап. Банкрот болған заңды тұлға қызметiнiң тоқтатылуы
58-бап. Шаруашылық серiктестiк туралы негiзгi ережелер
60-бап. Шаруашылық серiктестiктi басқару
61-бап. Шаруашылық серiктестiкке қатысушылардың құқықтары мен мiндеттерi
62-бап. Шаруашылық серiктестiктердi қайта құру
63-бап. Толық серiктестiк туралы негiзгi ережелер
64-бап. Толық серiктестiктiң жарғылық капиталы
65-бап. Толық серiктестiктiң iсiн жүргiзу
66-бап. Толық серiктестiкке қатысушы үлесiнiң үлесiнiң бiр бөлiгiнiң) ауысуы
67-бап. Қатысушының толық серiктестiктен шығуы
68-бап. Қатысушыны толық серiктестiктен шығару
69-бап. Қатысушының толық серiктестiктегi үлесiн өндiрiп алуға өтiнiш жасауы
70-бап. Қатысушылардың толық серiктестiктiң борыштары бойынша жауапкершiлiгi
71-бап. Толық серiктестiктi тарату
3. Сенім (коммандиттiк) серiктестiгi
72-бап. Сенім серiктестiгi туралы ережелер
73-бап. Сенім серiктестiгiнiң салымшысы
74-бап. Сенім серiктестiгiнiң жарғылық капиталы
75-бап. Сенім серiктестiгiнiң iсiн басқару
76-бап. Сенім серiктестiгiнiң тоқтатылуы
4. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк
77-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк туралы негiзгi ережелер
78-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктiң жарғылық капиталы
79-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктегi басқару
80-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктiң жарғылық капиталдағы үлесiнiң басқа адамға ауысуы
81-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiк қатысушыларының қосымша жарналары
82-бап. Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктiң қатысушысынан үлестi мәжбүрлеп сатып алу
83-бап. Қатысушының жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiктегi үлесiнен ақы өндiрiп алу
5. Қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiк
84-бап. Қосымша жауапкершiлiгi бар серiктестiк туралы негiзгi ережелер
85-бап. Акционерлік қоғам ұғымы
86-бап ҚР 16.05.03 ж. № 416-II Заңымен алып тасталды
87-бап. Акционерлік қоғамның құрылтай құжаттары
88-бап. Акционерлік қоғамның жарғылық капиталы
89-бап. ҚР 16.05.03 ж. № 416-II Заңымен алып тасталды
90-бап. ҚР 16.05.03 ж. № 416-II Заңымен алып тасталды
91-бап. Бағалы қағаздарды шығару және орналастыру
92-бап. Акционерлік қоғамды басқару
93-бап. Акционерлік қоғамды қайта құру және тарату
IV. Еншiлес және тәуелдi акционерлік қоғам
95-бап. Тәуелдi акционерлік қоғам
96-бап. Өндiрiстiк кооператив туралы жалпы ережелер
97-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң жарғысы
98-бап. Өндiрiстiк кооперативтiң мүлкi
99-бап. Өндiрiстiк кооперативтi басқару
100-бап. Өндiрiстiк кооперативке мүшелiктiң тоқтатылуы
101-бап. Өндiрiстiк кооперативтi қайта құру және тарату
102-бап. Мемлекеттік кәсiпорын туралы негiзгi ережелер
103-бап. Шаруашылық жүргiзу құқығына негiзделген кәсiпорын
VII. Коммерциялық емес ұйымдар
106-бап. Қоғамдық бiрлестiктер
111-бап. Қазақстан Республикасының азаматтық құқық қатынастарына қатысуы
112-бап. Әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiстiң азаматтық-құқықтық қатынастарға қатысуы
114-бап. Мемлекетке және әкiмшiлiк-аумақтық бөлiнiске заңды тұлғалар туралы қалыптарды қолдану
3-тарау. Азаматтық құқықтар объектілері
115-бап. Азаматтық құқық объектiлерiнiң түрлерi
116-бап. Азаматтық құқық объектiлерiнiң айналым қабiлеттiлiгi
117-бап. Жылжымайтын және жылжымалы мүлік
118-бап. Жылжымайтын мүлiкке құқықтарды мемлекеттік тiркеу
120-бап. Бөлiнетiн және бөлiнбейтiн мүлiк
122-бап. Басты зат және керек-жарақ
123-бап. Жемiстер, азық-түлiк және табыстар
125-бап. Интеллектуалдық меншiк
126-бап. Қызметтiк және коммерциялық құпия
128-2-бап. Туынды қаржы құралдары
130-бап. Бағалы қағазға құқықтарды растау
131-бап. Бағалы қағазға қойылатын талаптар
132-бап. Бағалы қағаз бойынша құқықтар беру
133-бап. Бағалы қағаз бойынша орындау
134-бап. Бағалы қағазды қалпына келтiру
135-бап. ҚР 16.05.03 ж. № 416-II Заңымен алып тасталды
137-бап. ҚР 11.07.97 ж. № 154-1 Заңымен алып тасталды
138-бап. ҚР 11.07.97 ж. № 154-1 Заңымен алып тасталды
139-1-бап. Банктік депозит сертификаты
140-бап. ҚР 11.07.97 ж. № 154-1 Заңымен алып тасталды
Параграф 3. Мүліктік емес өзіндік құқықтар
141-бап. Мүлiктiк емес өзiндiк құқықтарды қорғау
142-бап. Мүлiктiк құқықтармен байланысты мүлiктiк емес өзiндiк құқықтар
143-бап. Ар-намысты, қадiр-қасиеттi және iскерлiк беделдi қорғау
144-бап. Жеке бастың құпиясын сақтау құқығы
146-бап. Тұрғын үйге қол сұғылмау құқығы
148-бап. Бiржақты мәмiлелер мен шарттар
149-бап. Бiржақты мәмiлелердi құқықтық реттеу
150-бап. Шартпен жасалған мәмiлелер
152-бап. Мәмiленiң жазбаша түрi
153-бап. Мәмiленiң жазбаша түрiн сақтамау салдары
154-бап. Мәмiленi нотариаттың куәландыруы
157-бап. Дауланатын және маңызсыз мәмілелер
157-1-бап. Мәміле жарамсыздығының салдарлары туралы жалпы ережелер
159-бап. Мәмiлелер жарамсыздығының негiздерi
160-бап. Жалған немесе қулықпен жасалған мәмiлелер
161-бап. Мәмiленiң бiр бөлiгi жарамсыздығының салдары
162-бап. Жарамсыз мәмiлелер бойынша талап қою мерзiмдерi
5-тарау. Өкілдік және сенімхат
164-бап. Әрекет қабiлеттiгi жоқ адамдар үшiн өкiлдiк
165-бап. Өкiлеттiгi жоқ өкiлдiк
170-бап. Сенімхаттың тоқтатылуы
171-бап. Сенімхаттың тоқтатылу салдары
173-бап. Уақыт кезеңiмен белгiленетiн мерзiмнiң басталуы
174-бап. Уақыт кезеңiмен белгiленетiн мерзiмнiң аяқталуы
175-бап. Мерзiмнiң жұмыс iстемейтiн күнде аяқталуы
176-бап. Мерзiмнiң соңғы күнiнде әрекет жасау тәртібі
179-бап. Талап қоюдың қолданылуы
180-бап. Талап қою мерзiмiнiң өтуi
181-бап. Мiндеттемедегi адамдар өзгерген кездегi талап қою мерзiмi
182-бап. Талап қою мерзiмiнiң өтуiн тоқтата тұру
183-бап. Талап қою мерзiмiнiң өтуіндегі үзiлiс
184-бап. Талапты қараусыз қалдырған ретте талап қою мерзiмiнiң өтуi
185-бап. Талап қою мерзiмiн қалпына келтiру
186-бап. Талап қою мерзiмi бiткеннен кейiн мiндеттердi атқару
187-бап. Талап қою қолданылмайтын талаптар
2 бөлім. Меншік құқығы және өзге де заттық құқықтар
8-тарау. Меншік құқығы және өзге де заттық құқықтар туралы жалпы ережелер
188-бап. Меншiк құқығы ұғымы және оның мазмұны
189-бап. Мүлiктi күтiп ұстау ауыртпалығы
190-бап. Мүлiктiң кездейсоқ жойылу немесе кездейсоқ бүлiну қаупi
191-бап. Жеке меншiк ұғымы және оның түрлерi
192-бап. Мемлекеттік меншiк құқығы
193-бап. Жерге және басқа да табиғи ресурстарға меншiк
193-1-бап. Стратегиялық объектілер
194-бап. Тұрғын үйге меншiк құқығы мен өзге де заттық құқықтар
195-бап. Меншiк иесi болып табылмайтын адамдардың заттық құқықтары
9-тарау. Шаруашылық жүргізу құқығы
196-бап. Мемлекеттік кәсiпорынның шаруашылық жүргiзу құқығы
197-бап. Шаруашылық жүргiзу құқығының объектiсi
198-бап. Шаруашылық жүргiзу құқығына ие болу және тоқтату
199-бап. Меншiк иесiнiң шаруашылық жүргiзудегi мүлiкке қатысты құқығы
200-бап. Мемлекеттік кәсiпорынның мүлiктiк құқықтарын жүзеге асыру ережелерi
201-бап. Мемлекеттік кәсiпорындар қатысатын қатынастарға меншiк құқығы туралы ережелердiң қолданылуы
10-тарау. Оралымды басқару құқығы
202-бап. Оралымды басқару құқығы ұғымы мен оның мазмұны
203-бап. Оралымды басқару құқығына ие болу және тоқтату
204-бап. Оралымды басқаруға берiлген мүлiктi меншiктенушiнiң құқығы
205-бап. Меншiк иесiнiң оралымды басқаруға берiлген мүлiктi қайтарып алу және қайта бөлу құқығы
206-бап. Мекеменің мүлкіне билік ету
207-бап. Қазыналық кәсiпорынның және мекеменің борыштары бойынша құрылтайшының жауаптылығы
208-бап. Мекеменi меншiктену құқығының ауысуы
209-бап. Ортақ меншiк ұғымы мен оның пайда болу негiздерi
210-бап. Үлестiк меншiк құқығындағы үлестi анықтау
211-бап. Үлестi меншiкке қатысушының оны жақсартуға байланысты құқықтары
212-бап. Үлестi меншiктегi мүлiкке билiк ету
213-бап. Үлестi меншiктегi мүлiктi иелену және пайдалану
214-бап. Үлестi меншiктегi мүлiктi пайдаланудан алынатын жемiстер, өнiмдер мен табыстар
215-бап. Үлестi меншiктегi мүлiктi күтiп ұстауға байланысты шығындар
216-бап. Сатып алудың басым құқығы
217-бап. Үлестi меншiк құқығындағы үлестiң шарт бойынша сатып алушыға ауысатын кезi
218-бап. Үлестi меншiктегi мүлiктiң бөлiнуi және одан үлестi бөлiп шығару
219-бап. Ортақ бiрлескен меншiк
220-бап. Бiрлескен меншiктегi мүлiктi иелену, пайдалану және оған билiк ету
221-бап. Бiрлескен меншiктегi мүлiктi бөлу және одан үлестi бөлiп шығару
222-бап. Ортақ мүлiктегi үлестен ақы өндiрiп алу
223-бап. Ерлi-зайыптылардың ортақ меншiгi
224-бап. Шаруа немесе фермер қожалығының меншігi
225-бап. Шаруа немесе фермер қожалығының мүлкiн бөлу
227-бап. Жекешелендiрiлген тұрғын үйге ортақ меншiк
12-тарау. Бірлескен қызмет туралы шарт (жай серiктестiк)
229-бап. Шартқа қатысушылардың ортақ iстерiн жүргiзу
230-бап. Шартқа қатысушылардың ортақ мүлкi
231-бап. Шартқа қатысушылардың ортақ шығындары мен залалдары
232-бап. Бiрлескен қызметке қатысу құқығын беру және қатысудан бас тарту
234-бап. Бiрлескен қызметтiң жекелеген түрлерi туралы ережелер
13-тарау. Меншік құқығына және өзге де заттық құқықтарға ие болу
235-бап. Меншiк құқығына ие болу негiздерi
236-бап. Жаңадан жасалып жатқан қозғалмайтын мүлiкке меншiк құқығының пайда болуы
238-бап. Шарт бойынша мүлiк алушының меншiк құқығы пайда болатын кез
241-бап. Жинауға не аулауға арналған көпшiлiк қолды заттарды меншiкке айналдыру
243-бап. Меншiк иесi бас тартқан жылжымалы заттар
244-бап. Өз бетiмен салынған құрылыс
248-бап. Меншiк иесiнен алынған мүлiктi иелену
14-тарау. Меншік құқығы мен өзге де заттық құқықтардың тоқтатылуы
249-бап. Меншiк құқығының тоқтатылу негiздерi
250-бап. Меншiк құқығынан бас тарту
251-бап. Меншiк иесi мүлкiнен ақы өндiрiп алу
256-бап. Күтiмсiз ұсталған тарих және мәдениет ескерткіштерін, мәдени құндылықтарды алып қою
257-бап. Меншiк құқығы тоқтатылған кезде мүлiктi бағалау
258-бап. Меншiк иесi емес адамның заттық құқығының тоқтатылуы
15-тарау. Меншік құқығы мен өзге де заттық құқықтарды қорғау
260-бап. Меншiк иесiнiң мүлiктi өзгенiң заңсыз иеленуiнен талап етуi
261-бап. Адал алушыдан мүлiктi талап етiп алдыру
262-бап. Ақша мен бағалы қағаздарды талап етiп алдыруды шектеу
263-бап. Заттарды заңсыз иеленуден қайтарып алу кезiнде есеп айырысу
264-бап. Меншiк иесi құқықтарын иеленуден айыруға байланысы жоқ бұзылудан қорғау
265-бап. Меншiк иесi емес адамның заттық құқықтарын қорғау
1-бөлiмше. Міндеттеме туралы жалпы ережелер
16-тарау. Міндеттемелер ұғымы және олардың пайда болу негіздері
270-бап. Мiндеттемеге қатысушылар
271-бап. Мiндеттеменiң пайда болу негiздерi
17-тарау. Міндеттемені орындау
272-бап. Мiндеттеменi тиiсiнше орындау
273-бап. Мiндеттеменi орындаудан бiржақты бас тартуға жол берiлмеуi
274-бап. Мiндеттеменi бөлшектеп орындау
275-бап. Мiндеттеменi тиiстi адамның орындауы
276-бап. Мiндеттеменi үшiншi жақтың орындауы
277-бап. Мiндеттеменi орындау мерзiмi
278-бап. Мiндеттеменi бiрқалыпты орындау жөніндегі талаптар
279-бап. Мiндеттеменi мерзiмiнен бұрын орындау
280-бап. Мiндеттеменiң орындалу барысы туралы ақпарат
281-бап. Мiндеттеме орындалатын жер
283-бап. Азаматты асырап-бағуға төленетін сомаларды ұлғайту
284-бап. Өзара мiндеттердiң орындалуы
285-бап. Балама мiндеттеменiң орындалуы
286-бап. Бiрнеше несие берушi немесе бiрнеше борышқор қатысатын мiндеттеменiң орындалуы
287-бап. Ортақтасқан мiндеттеменiң орындалуы
288-бап. Субсидиялық мiндеттеменi орындау
290-бап. Мiндеттеменiң орындалғанын куәландыру
291-бап. Борышты төлеу арқылы міндеттемені орындау
18-тарау. Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету
292-бап. Мiндеттеменiң орындалуын қамтамасыз ету әдiстерi
294-бап. Айып төлеу туралы келісімнiң нысаны
297-бап. Айып төлеу мөлшерiн азайту
298-бап. Айып төлеудi өндiрiп алу негiздерi
300-бап. Кепiлдiң пайда болу негiздерi
302-бап. Кепiл арқылы қамтамасыз етiлетiн талаптар
304-бап. Ортақ меншiктегi мүлiктi кепiлге беру
305-1-бап. Тең кепіл ұстаушылар
306-бап. Кепiлге салынған мүлiктi сақтандыру
307-бап. Кепiл туралы шарттың мазмұны мен нысаны
309-бап. Кепiл ұстаушының құқығы қолданылатын мүлiк
310-бап. Кепiл құқығының пайда болуы
311-бап. Кейiнгi кепiл (кепiлдi қайталап салу)
312-бап. Кепiлге салынған мүлiктi күтiп ұстау мен сақтау
313-бап. Кепiлге салынған мүлiктiң жоғалу немесе бүлiну салдары
314-бап. Кепiлге салынған нәрсенi ауыстыру және қалпына келтiру
315-бап. Кепiлге салынған нәрсенi пайдалану және оған билiк ету
316-бап. Кепiл ұстаушының кепiлге салынған нәрсе жөніндегі құқықтарын қорғау
317-бап. Кепiлге салынған мүлiктен ақы өндiрiп алу негiздерi
318-бап. Кепiлге салынған нәрседен ақы өндiрiп алу тәртібі
319-бап. Кепiлге салынған мүлiктi сату
320-бап. Кепiлге салынған мүлiктi соттан тыс мәжбүр ету тәртібімен сату
324-бап. Кепiлге салынған мүлiктi күштеп алу салдары
325-бап. Кепiл туралы шарт бойынша құқықтарды беру
326-бап. Кепiлмен қамтамасыз етiлген мiндеттеме бойынша борышты аудару
327-бап. Айналымдағы тауарларды кепiлге салу
328-бап. Ломбардта заттарды кепілге салу
Параграф 4. Кепілдік және кепіл болушылық
331-бап. Кепiлдiктiң және кепiл болушылықтың негiзi мен нысаны
332-бап. Кепiлдiк берушiнiң және кепiл болушының жауапкершiлiгi
333-бап. Кепiлдiк берушiнiң өзiне несие берушi талаптар қойған жағдайдағы құқықтары мен мiндеттерi
334-бап. Мiндеттеменi орындаған кепiлдiк берушi мен кепiл болушының құқықтары
335-бап. Борышқордың мiндеттеменi орындағаны туралы кепiлдiк берушi мен кепiл болушыға хабарлауы
336-бап. Кепiлдiктiң және кепiл болушылықтың тоқтатылуы
337-бап. Кепiлпұл ұғымы. Кепiлпұл туралы келісім нысаны
338-бап. Кепiлпұлмен қамтамасыз етiлген мiндеттеменi тоқтатудың және орындамаудың салдары
338-1-бап. Ұстап қалу туралы жалпы ережелер
338-2-бап. Ұстап қалынған мүлік есебінен талаптарды қанағаттандыру
Редакция документа