Туризм саласын дамытудың 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасы
туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 29 желтоқсандағы
№ 1445 қаулысы
(ҚР Үкіметінің 25.06.03 ж. № 606; 28.04.04 ж. № 476
қаулыларымен енгізілген өзгерістерімен)
Туризм саласындағы мемлекеттік саясатты iске асыру, ел экономикасының маңызды бiр саласы ретiнде оны дамыту үшiн жағдай жасау мақсатында Қазақстан Республикасының ?кіметi қаулы етеді:
1. Қоса берiлiп отырған Туризм саласын дамытудың 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - Бағдарлама) бекітілсiн.
2. Орталық, жергiлiктi атқарушы және өзге де мемлекеттік органдар Бағдарламаның уақтылы орындалуын қамтамасыз етсiн.
3. Қазақстан Республикасының Туризм және спорт жөніндегі агенттiгi Бағдарламаны iске асырудың барысы туралы жылына 2 рет - қаңтарда және шiлдеде Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат берсiн.
4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары Б.Ә. Мұхаметжановқа жүктелсiн.
5. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап күшiне енедi.
Қазақстан Республикасының
| Премьер-Министрі | И. Тасмағамбетов |
Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2002 жылғы 29 желтоқсандағы № 1445
қаулысымен бекітілген
Туристік саланы дамытудың
2003-2005 жылдарға арналған
Бағдарламасы
Астана қ., 2002 жыл
1. ПАСПОРТ
ҚР Үкіметінің 25.06.03 ж. № 606; 28.04.04 ж. № 476 қаулыларымен бағдарлама өзгертілді
Атауы Туристiк саланы дамытудың 2003-2005 жылдарғаарналған бағдарламасы
Әзiрлеу үшiн Қазақстан Республикасы Президентініңнегiздеме "Қазақстанның 2030 жылға дейiнгi дамустратегиясын одан әрi iске асыру жөніндегі
шаралар туралы" 2000 жылғы 17 ақпандағы № 344
жарлығы, Қазақстан Республикасы Президентінің
Әкiмшiлiгi Басшысының 2001 жылғы 20
желтоқсандағы № 4867 тапсырмасы.
Негiзгi әзiрлеушi Қазақстан Республикасының Туризм жәнеспорт жөніндегі агенттiгi
Бағдарламаның Бағдарламаның басты мақсаты - қазақстандықмақсаты және шетелдiк азаматтардың әртүрлi туристiкқызметтерге қажеттiлiгiн қанағаттандыру
үшiн кең мүмкiндiктердi қамтамасыз ететiн
қазiргi заманғы тиiмдiлiгi жоғары және
бәсекеге қабiлеттi Tуристiк кешен құру,
саланы дамытудың экономикалық және құқықтық
тетiктерiн әзiрлеу әрi Қазақстанның туристiк
өнiмiнiң сапасын қамтамасыз ету жөнiнде
мемлекеттік деңгейдегi шараларды iске асыру.
Бағдарламаның Бағдарламаның қойылған мiндеттерге сәйкесмiндетi бiрiншi кезектегi мiндеттерi мыналар болыптабылады:
туризмде әлеуметтiк-экономикалық өзгермелi
жағдайларға, мақсаттарға, қағидаттарға және
туристiк қызметтi жүзеге асыру мiндеттерiне
жауап беретiн мемлекеттік реттеудiң жаңа
көзқарастар жүйесiн қамтамасыз ету;
мемлекеттiң туризм саласында республикалық
уәкiлеттi орган арқылы әрекет ететiн
басқарудағы, атқарушы органдар мен ұйымдар
арасында өзара iс-қимылын реттеудегi рөлiн
күшейту;
Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың
нормативтiк құқықтық базасын, осы саладағы
мемлекеттік реттеу тетiгiн жетiлдiру;
туристiк саланы кадрлық, ғылыми-әдiстемелiк,
жарнама-ақпараттық қамтамасыз ету жөнiнде
шаралар қабылдау;
туризмнiң инфрақұрылымын дамыту.
Туризмнiң материалдық базасын жаңғыртуға,
жаңа объектiлер құрылысын жандандыруға
жәрдемдесу жөніндегі шаралар кешенiн әзiрлеу;
Қазақстанның туристiк өнiмiн туристiк
қызметтердiң әлемдiк рыногына жылжыту;
туризм және қызмет көрсету салаларында шағын
кәсiпкерлiктi дамытуды, халықтың жұмыспен
қамтылуын ынталандыруды қамтамасыз ету;
сала субъектiлерiн инвестициялау және
қаржыландырудың, кредиттеудiң басқа да
нысандары үшiн жағдайлар жасау.
Бағдарламаны iске 2003-2005 жылдарасыру мерзiмiБағдарламаны Бағдарламаны iске асыру үшiн болжаныпқаржыландыру отырған шығыстар мынаны құрайды:республикалық бюджеттен - 2003 жылға
- 32604 мың теңге, 2004 жылға - 34028 мың
теңге, 2005 жылға - 35729 мың теңге;
жергiлiктi бюджеттен - 2003 жылға - 125989,7
мың теңге, 2004 жылға - 131389 мың теңге,
2005 жылға - 142854 мың теңге, сондай-ақ басқа
да қаражат тартылуы мүмкін.
Күтiлетiн Туристердiң жалпы ағынының тұрақтынәтижелер өсуiн қамтамасыз ету былайша болжанады:Ішкi туризм бойынша көлемi 2003 жылы 56 мың
адамнан 2005 жылы 90 мың адамға дейiн;
келу туризмi бойынша - 2003 жылғы 24 мың
туристен 2005 жыл соңына 60 мың туристке
дейiн көбейедi.
2003 - 2005 жылдар кезеңiнде келу туризмiнен
бюджетке түсетiн түсiм 111,3 млн. АҚШ долларын
құрайды.
2. КIРIСПЕ
Туристiк саланы дамытудың 2003 - 2005 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрi - бағдарлама) Қазақстан Республикасы Президентінің "Қазақстанның 2030 жылға дейiнгi даму стратегиясын одан әрi iске асыру жөніндегі шаралар туралы" 2000 жылғы 17 ақпандағы № 344 жарлығына сәйкес әзiрлендi.
Бағдарлама экономиканың басым секторы ретiнде саланың тұрақты дамуын қамтамасыз етудiң негiзгi проблемаларын қамтиды.
1996 жылғы 21 қазандағы Түркi тiлдес мемлекеттер басшыларының Ташкент декларациясының мiндеттемелерiн орындау шеңберiнде Қазақстан Республикасы Президентінің "Түркi тiлдес мемлекеттер басшыларының Ташкент декларациясын, ЮНЕСКО мен Дүниежүзiлiк Туристiк Ұйымның Ұлы Жiбек жолы бойындағы туризм инфрақұрылымын дамыту жөніндегі жобасын Қазақстан Республикасында iске асыру туралы" 1997 жылғы 30 сәуірдегі № 3476 Жарлығына, Қазақстан Республикасы Президентінің "Жiбек жолының тарихи орталықтарын қайта өркендету, түркi тiлдес мемлекеттердiң мәдени мұрасын сақтау және сабақтастыра дамыту, туризм инфрақұрылымын жасау" мемлекеттік бағдарламасы туралы" 1998 жылғы 27 ақпандағы № 3859 Жарлығына қол қойылды.
Туристiк инфрақұрылымды дамыту және қазақстандық туристiк өнiмдi әлемдiк рынокқа жылжыту мақсатында Қазақстан Республикасы Үкіметінiң бiрқатар мынадай: "Қазақстанның туристiк беделiн қалыптастыру жөніндегі 2000-2003 жылдарға арналған iс-шаралар жоспарын бекіту туралы" 2000 жылғы 26 қазандағы № 1604, "Туризм жөніндегі үйлестiру кеңесiн құру туралы" 2000 жылғы 30 қазандағы № 1631, "Туристiк саланы дамытудың бiрiншi кезектегi шаралары туралы" 2000 жылғы 29 желтоқсандағы № 1947 қаулылары қабылданды. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң 2001 жылғы 6 наурыздағы № 333 қаулысымен Қазақстан Республикасында Туризмдi дамытудың тұжырымдамасы бекітілдi.
Қазақстан Республикасының бiрегей табиғи және мәдени әлеуетiне, жер бедерiнiң және табиғатының әркелкiлiгiне негiзделген, туристердiң кез келген сұранымын қанағаттандыруға қабiлеттi қазiргi заманғы туристiк индустрия неғұрлым серпiндi дамып келе жатқан және салаға салынған капиталдың қайтарымы бойынша тиiмдi әлемдiк шаруашылық байланыстар жүйесiне туризмнiң икемдi ықпалдасуының табиғи жүйе құраушы факторы болып табылады. Туризммен сабақтас салаларды (көлiктiк-коммуникациялық инфрақұрылым, сервис, құрылыс, сақтандыру және т.б.) дамытуға және инвестициялық белсендiлiктi ынталандыруға негiзделген қазақстандық туристiк өнiмнiң кешендi түрде iске асырылуы халықтың жұмыспен қамтылуының және ел табысының тұрақты өсуiн қамтамасыз етедi.
Әлемдiк туристiк рыноктың дәстүрлi аудандарының рекреациялық сыйымдылысының шегiне жетуiне байланысты және Қазақстанның туристер келетiн аумақтарының тiзiмiн жаңалау мен кеңейту қажеттiлiгi халықаралық туризм жүйесiнде өзiнiң лайықты орнын алуына нақты мүмкiндiк туғызады.
Мемлекетаралық, мемлекеттік және жекеше деңгейлерде туристiк салада даму және жоспарлау саясатын үйлестiруге, Қазақстан Республикасында туризмдi мемлекеттік басқаруды және дамытуды қолдаудың нысандары үйлестiрiлген тетiктiң - Туризмдi дамытудың 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасының базасында қамтамасыз етуге зор рөл берiлген.
3. ТУРИСТIК САЛАНЫҢ ҚАЗIРГI ЖАЙ-КYЙIН ТАЛДАУ
Ағымдағы сәтте республикада туристiк саланы дамытудың көптеген шешiлмеген проблемалары бар. Саланың қалыптасуына кедергі келтiретiн бiрқатар объективтi факторлар орын алып отыр. Бұл, ең алдымен, туристiк индустрияның өзіндегі де, онымен сабақтас саладағы да әлсiз менеджмент, сондай-ақ туристiк инфрақұрылымдағы қолда бар объектiлердiң негiзгi қорларының тозуы.
Елдiң ұлттық, iшкi және экономикалық қауiпсiздiгiне туризмнiң ықпалы, сондай-ақ шетелдiк туристердiң Қазақстанда болуы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету туралы мәселе күнi бүгiнге дейiн қаралған емес.
Статистика жөніндегі мемлекеттік органдар туризмдi дербес сала ретiнде жеке қарастырған жоқ. Алайда, туристiк көрсеткiштердi есепке алуды жетiлдiру жөніндегі жұмыс Дүниежүзiлiк Туристiк Ұйымның ұсынымдарына сәйкес жүргiзiлдi. Осы мақсаттарда статистикалық есеп беру нысандары жыл сайын қайта қаралды және қазiргi уақытта тексерудiң жаңа бланкiлерi енгiзiлуде. Туризм салааралық қызметтiң үлгiсiн бiлдiредi, мұның өзi көмекшi шоттар енгізудi талап етедi.
Туристiк саланы дамытудың аса маңызды мәселелерiнiң бiрi қаржыландыру проблемасы болып табылады, оны шешу үшiн:
мемлекеттік және жеке менеджменттiң тиiстi деңгейiн қалыптастыруды қамтамасыз ету;
билiктiң орталық және аймақтық деңгейлерiнiң iс-қимылын дәл үйлестiрудi қамтамасыз ету;
жеке бастамалардың дамуына жәрдемдесу;
қазақстандық туристiк өнiмдi сыртқы және iшкi рыноктарға жылжытудың тиiмдi жүйесiн әзiрлеу;
инвестициялау мен салық салу мәселелерi бойынша қажеттi нормативтiк құқықтық кесiмдер қабылдау;
шет ел туристерiнiң Қазақстанға келу рәсiмдерiн оңайлату;
саланың ақпараттық кеңiстiгiн қалыптастыру қажет.
Қазақстанда туризмдi дамытудың маңызды қыры - әлеуметтiк туризмдi, соның iшiнде қазақстандықтардың дем алуға құқықтарын iске асырудың негiзi және әлеуметтiк қызметтер рыногын дамытудың басты факторларының бiрi болып табылатын балалар туризмiн дамыту болып табылады.
Туристiк рынок статистикасына талдау көрсеткенiндей, 1996-2000 жылдар кезеңiнде туризмнiң барлық негiзгi көрсеткiштерiнiң (1, 2-қосымшалар) 3 еседен астам төмендегенi байқалды. 1996-2000 жылдар кезеңiнде шет елдiң азаматтары мен Қазақстан Республикасының резиденттерi қатарынан туристердiң шекара арқылы орнын ауыстыруы жөніндегі терiс сальдо қалыптасты, яғни, келушiлерге қарағанда кетушiлер көп болды. Шығу туризмiнiң үлесi - 45,8 пайызды, iшкi туризм - 37,9 пайызды, келу туризмi - 16,3 пайызды құрады.
2000 жылы туристiк ұйымдар қызмет көрсеткен туристердiң жалпы саны 146915 адамды құрады, бұл 1999 жылмен салыстырғанда 36 пайызға кем.
Келу туризмi
Елдер бойынша келу туризмi статистикасына талдау мыналарды көрсеттi, яғни 1996-2000 жылдары ТМД елдерiнен келген туристердiң орташа үлесi жылына 2,5 мың адамға төмендеген.
Қарастырған кезеңдегi келу туризмiнiң құрылымында алыстағы шет елдерден келген туристердiң үлесi зор, 1995-1999 жылдардағы көрсеткiш өткен жылмен салыстырғанда, шамамен 1,5 есе артты.
2000 жылы туристiк ұйымдардың көрсеткен қызметiн пайдаланған, резидент емес келiп-кетушiлердiң арасында ТМД елдерiнен келген туристердiң (23868 адам) үлесi 14 пайызға, алыс шет елдерден келушiлер 86 пайызға жуықтады.
2000 жылы тұтастай алғанда, Қазақстан Республикасында 80-ге жуық елден туристер болды.
Ресейден, Қырғызстаннан, Өзбекстаннан, Украинадан, Тәжiкстаннан келген резидент емес туристер негiзiнен туристiк ұйымдардың көрсеткен қызметiн пайдаланды. Алыс шет елдердiң iшiнде Германиядан, АҚШ-тан, Ұлыбританиядан, Франциядан, Жапониядан, Италиядан, Қытайдан, Түркиядан, Австриядан, Нидерландыдан келетiн резидент емес туристердiң неғұрлым көп ағыны байқалды.
ТМД елдерiнен келген туристердiң болу күндерiнiң орташа саны 4-5 күндi, ал алыс шет елдерден келгендер - 17 күндi құрады.
Туристердiң келу мақсаттары бойынша келу ағынына жасалған талдау, Қазақстанға резидент еместердiң 89,7 пайызы iскерлiк және кәсiби мақсаттармен келгендiгiн көрсеттi.
Статистикалық деректерге сәйкес бiр шетелдiк турист өзiнiң болған уақытында республикаға орта есеппен 700 АҚШ долларын қалдырады.
Сыртқа шығу туризмi
Сондай-ақ, 1996-2000 жылдары туристiк жолдамамен шет елге шыққан резиденттердiң саны тұрақты төмендеген. Шығу туризмiнiң төмендеуi негiзiнен, алыс шет елдерге шығушы туристер санының азаюына байланысты болды.
2000 жылы шет елге шыққан қазақстандық туристердiң үлесi жалпы шет елге шыққан резиденттердiң 5,4 пайызын құрады, соның iшiнде 12 пайызы ТМД елдерiне, 88 пайызы алыс шет елдерге шықты.
2000 жылы Қазақстан Республикасының туристерi небәрi 70-ке жуық шет елде болды. Бұл ретте турист-резиденттердiң негiзгi бөлiгi Қырғызстанға және Ресейге шыққан. Қазақстан тұрғындары арасында алыс шет мемлекеттердiң iшiнен Түркия, Германия, Қытай, Бiрiккен Араб Әмiрлiктерi, Таиланд, Иран неғұрлым танымал.
Қазақстандық туристердiң ТМД елдерiнде болу күндерiнiң орташа саны 6 күндi, алыс шет елдерде - 7 күндi құрады. Бұл ретте шығуының iскерлiк және кәсiби мақсаттары - (73,2 пайыз), бос уақытын өткізу және дем алу - (16,5 пайыз) болып табылды.
Сыртқа шығу туризмiнде шоп-туризм басым.
Ішкi туризм
Туристiк фирмалар 1996-1997 жылдары iшкi туристiк рынокта орта есеппен 12 мың адамға қызмет көрсеттi. Бұл көрсеткiш 1998-1999 жылдары 2 мың адамға дейiн төмендедi.
Iшкi туризм көлемiнiң төмендеу үрдiсi қазiргi уақытта да орын алуда. 1999 жылмен салыстырғанда 2000 жылы туризмнiң осы түрiнiң көлемi 23 пайызға (3-қосымша) төмендедi.
3.1 Туристiк ұйымдардың қызметiнен түсетiн жалпы пайда
Туристiк қызмет көрсетулерден түскен табыс туристiк ұйымдар (отандық және шетелдiк) мен мемлекет (салықтар және алымдар) арасында бөлiнедi. Туристiк қызметпен байланысты қомақты табыс - 77 пайыз сыртқа шығу туризмi қызметiнен түсуде. Қазақстанға келетiн туристердiң (туристердiң жалпы ағынының 16,3 пайызы) аздығына қарамастан, келу туризмi табыс түсiруде зор әлеуетке ие, себебi ол туристiк ұйымдар қызметiнен түскен табыстың 13 пайызын құрайды. Iшкi туризм туристiк ағынның жалпы көлемiнiң 38 пайызын иелене отырып, табыстың тек 10 пайызын (4-қосымша) бередi.
Туристiк ұйымдар салықтар мен алымдар түрiнде түсетiн жалпы табыстың 51 пайызын мемлекеттік бюджетке аударады.
Қазақстан Республикасы қазiргi уақытта мол табысты туризмнiң сыртқа шығу (62 пайыз) бағытында жұмыс iстейтiн туристiк ұйымдардың қызметiнен алады, келу туризмi табыстың 24 пайызын, iшкi туризм табыстың 14 пайызын бередi. Әлемдегi туризм дамуының тәжiрибесi көрсеткендей, барлық мемлекеттер бiрiншi кезекте келу және iшкi туризмдi өз елдерiнде дамытуға мүдделi, өйткенi бірiншi түрi мемлекеттiң қазынасына валюталық түсiмдi қамтамасыз етсе, екiншiсi мемлекет iшіндегі қаражатты жинақтайды және туризмнiң инфрақұрылымын дамытуға ықпал етедi.
3.2. Туристiк ұйымдар
1996-1999 жылдар кезеңiнде туристiк ұйымдардың саны жылына шамамен 40 туристiк фирмаға өстi. Олардың саны 2000 жылы 1999 жылмен салыстырғанда 265-ке (62 пайызға) өстi.
Статистикалық деректер бойынша 2001 жылдың 1 қаңтарына Қазақстанда 690 туристiк ұйым жұмыс iстедi, оның 639-ы (93 пайызы) қызметкерлерiнiң саны 5 адамнан 50 адамға дейiнгi шағын кәсiпорындар болды. Жалпы туристiк қызмет көрсетулер көлемiнiң 72 пайызын туристiк ұйымдар iске асырады. Шағын туристiк ұйымдар республикаға немесе Қазақстандағы туристiк ұйымдардың қызметiнiң бүкiл табысының 79 пайызын, немесе 7,6 млн. АҚШ доллары мөлшерiнде пайда әкеледi.
50-ден 250 адамға дейiн қызметкерлерi бар орта туристiк фирмалар (43), бүкiл туристiк ұйымдардың 6 пайызын құрайды. Туристiк ағынның 28 пайызы, табыстың 21 пайызы, (2,1 млн. АҚШ долл.) солардың үлесiне келедi. Қазақстанда 8 iрi туристiк ұйым бар. Олардың қызметi негiзiнен туристiк жолдаманың бағасына кiрмейтiн визалық, экскурсиялық және өзге де қызмет көрсетулердi ұсынуға бағдарланған, туристердiң бүкiл ағынының тек 0,4 пайызын ғана қамтиды. Олардың қызметiнен Қазақстан Республикасына түскен табыс 1,72 мың. АҚШ долларын (туристiк ұйымдар қызметiнiң бүкiл табысының 0,02 пайызын) құрайды.
3.3. Облыстар бөлiнiсіндегі туризм дамуының жай-күйi
Республикада 1998-2000 жылдары туристiк ағын көлемiнiң төмендеуiнiң жалпы үрдiсiмен қатар, елiмiздiң аймақтарында да туристiк белсендiлiктiң құлдырауы байқалды (5-қосымша).
2000 жылы туризмнiң дәстүрлi орталығы болып табылмайтын Ақтөбе, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Маңғыстау облыстарында iскерлiк белсендiлiктiң артуынан туристiк қызметтiң (1999 жылмен салыстырғанда) біршама көтерiлуi байқалды. Мұндағы туризмнiң келу, шығу және iшкi бағыттарының дамуына соңғы жылдары бизнес себеп болды.
Сонымен бiр мезгiлде дәстүрлi туристiк аймақтарда: Оңтүстiк Қазақстан, Алматы облыстарында және Алматы қаласында туристiк ағын көлемiнiң қысқаруы байқалды.
Келу туризмiнiң неғұрлым зор көлемi Астана, Алматы қалаларына, Қарағанды, Шығыс Қазақстан, Алматы, Атырау мен Ақтөбе облыстарына бөлiнген. Бұл ретте, осы аймақтарға орташа есеппен 100 адамның 89-ы iскерлiк және кәсiби мақсаттармен келедi.
Қазақстанның барлық облыстарында, iс жүзiнде резидент емес туристердiң болу күндерiнiң саны Алматы қаласы және Атырау облысын қоспағанда - (4-5 күннен) 1 күнге аз.
Алматы, Астана қалалары, Қарағанды, Павлодар, Алматы, Ақтөбе, Маңғыстау, Жамбыл және Шығыс Қазақстан облыстарында сыртқа шығу туризмi неғұрлым дамыған. Осы аймақтарға Қазақстан азаматтары iскерлiк және кәсiби мүдделерiмен (100-ден 73 адам), сондай-ақ бос уақытын өткізу және демалу (100-ден 16 адам) үшiн келедi.
Ішкi туризмнiң неғұрлым дамуы Астана, Алматы қалаларында, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Батыс Қазақстан, Оңтүстiк Қазақстан және Павлодар облыстарында байқалады.
3.4.Туризмнiң инфрақұрылымы
Туристердi орналастыру объектiлерi
Қазақстан Республикасында туристердi орналастырудың 319 объектi бар: соның iшiнде - 159 қонақ үй, 34 санаторий, 29 демалыс аймағы, 26 демалыс үйi, 17 туристiк база, 12 мейманхана, 11 санаторий-профилакторий, 13 сауықтыру лагерi, 10 аңшы үйi, 8 профилакторий жұмыс iстеуде.
Қонақ үйлердiң көпшiлiгi (149) Астана, Алматы қалаларында, Алматы, Қарағанды, Шығыс Қазақстан және Оңтүстiк Қазақстан облыстарында орналасқан. Олардың 66 пайызы шағын кәсiпкерлiк субъектiлерiне, 29 пайызы орта кәсiпкерлiк субъектiлерiне және тек 5 пайызы (8 қонақ үй) iрi ұйымдарға жатады.
Қонақ үйлердiң жалпы санының 87 пайызы - жеке меншiк, ал 9 пайызы коммуналдық меншiк және 4 пайызы шетелдiк қатысушылармен бірлесiп құрылған ұйымдар.
Қонақ үйлердiң біржолғы сыйымдылығы 2000 жылы 16389 орынды, нөмiрлердiң бүкiл саны 9124 құрады. Қонақ үйлер жүктемесiнiң төмендiгi (2000 жылы барлығы 20 пайыз) және материалдық-техникалық базаның ескiруi көптеген қонақ үйлер қызметiнiң кiрiсiнен шығысының асып кетуiне әкеп соқты. Жалпы 2000 жылы республикада мейманхана кешендерiн пайдалану шығыны 15,6 мың АҚШ долларын құрады.
Ақтөбе, Атырау, Қарағанды, Маңғыстау, Павлодар, Солтүстiк Қазақстан, Оңтүстiк Қазақстан облыстарындағы қонақ үй кешендерi мемлекетке негiзгi табысты түсiрдi. Басқа аймақтардағы қонақ үйлер шығынмен жұмыс iстедi. Астана, Алматы қалаларындағы, Қызылорда, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан облыстарындағы қонақ үйлердiң жұмысында терiс сальдо қалыптасты.
Орналастырудың барлық объектiлерiнiң шығынын айқындайтын шығыстардың негiзгi үлесi қызметкерлерге жалақы төлеу, салықтар мен бюджетке түсетiн басқа да төлемдерден құралды. Күрделi және ағымдағы жөндеуге, жабдықтарды сатып алуға аз шығын жұмсаған жастар жатақханалары мен таудағы турбазалар да бар.
Қонақ үйлердiң неғұрлым кең таралған санаты болып табылатын өз мейрамханасы бар қонақ үйлердiң қызметi республикаға неғұрлым табыс түсiредi.
Туристiк саланы дамытуға жасалған талдау көрсеткенiндей 50-60 жылдары салынған қонақ үйлер, сондай-ақ басқа да туристердiң тұратын және тамақтанатын орындары ескiргендiктен, туризм инфрақұрылымының қазiргi жай-күйi дағдарысты деңгейге жеттi.
Көлiк
1) Халықаралық әуежайлар
Қазiргi таңда Қазақстанда мына әуежайлардың: "Астана" халықаралық әуежайы" РМК-ның, "Алматы" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Ақтөбе" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Ақтау" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Ақ жол" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Әулие ата" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Атырау" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Семейавиа" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Сарыарқа" халықаралық әуежайы" ААҚ-ның, "Өскемен" әуежайы" ААҚ-ның, "Павлодар" әуежайы" ААҚ-ның, "Шымкент" әуежайы" ААҚ-ның, "Петропавл" әуежайы" ААҚ-ның, "Қостанай" әуежайы" AAҚ-ның уақытша схема бойынша халықаралық әуе тасымалына рұқсаты бар.
2) Темір жол
Қазақстан Республикасының аумағын солтүстiктен оңтүстiкке қарай қиып өтетiн 3 темір жол тармағы бар, олар Қазақстанның оңтүстiк аймағын батысымен, орталығымен, солтүстiгiмен және шығыс бөлiктерiмен байланыстырады. Республиканың Ресеймен шекаралас солтүстiк аймағында темір жол желісі неғұрлым дамыған.
Қазақстанның көршiлес 3 елге: Ресейге, Өзбекстанға, Қырғызстанға, Қытайға шығатын темір жолы бар.
3) Автомобиль жолдары
1. Бiшкек - Алматы - Қорғас;
2. Шымкент - Қызылорда - Ақтөбе - Орал - Самара;
3. Алматы - Қарағанды - Петропавл - Челябi;
4. Алматы - Қарағанды - Астана - Қостанай - Челябинск;
5. Омбы - Павлодар - Семей - Майқапшағай;
6. Астрахань - Атырау - Ақтау - Бекдаш.
2002-2005 жылдар кезеңiнде жоғарыда аталған автомобиль көлiгi дәлiздеріндегі жол маңайындағы сервис объектiлерiн және инфрақұрылымды жаңарту, қалпына келтiру және дамыту жөніндегі жобаларды iске асыру көзделедi.
4) Порттар
Каспий теңiзіндегі Ақтау порты Қазақстанды Ресейдегi, Түркiменстандағы, Әзербайжандағы және Ирандағы порттармен байланыстырады. Ресей Федерациясымен және Қытай Халық Республикасымен Қазақстан Республикасының iшкi су жолдары қатынасы бар.
Резидент емес туристердiң көпшiлiгi өздерiнiң саяхаты үшiн туристердi тасымалдаудың жалпы көлемiнде үлесi 84,8 пайызды құрайтын әуе көлiгiн пайдаланады. Темір жол көлiгiмен - 7,8 пайыз, халықаралық автобустармен - 3,5 пайыз және құрлықтағы басқа құралдармен - 3,8 пайыз, су көлiгiмен - 0,01 пайыз турист жүредi.
Сондай-ақ, резидент емес туристердiң 70 пайызы әуе көлiгiн пайдаланады. Туристердiң қалааралық автобустарда 22 пайызы, темір жол көлiгiнде 7 пайызы, құрлықтағы басқа құралдармен 1 пайызы жүредi.
4. БАҒДАРЛАМАНЫҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МIНДЕТТЕРI
4.1. Бағдарламаның негiзгi мақсаттары
Бағдарламаның басты мақсаты Қазақстан Республикасында қазақстандық және шет елдiк азаматтардың әртүрлi туристiк қызметтерге қажеттiлiгiн қанағаттандыру үшiн кең мүмкiндiктердi қамтамасыз ететiн, қазiргi заманғы тиiмдiлiгi жоғары және бәсекеге қабiлеттi туристiк кешен құру, келу және iшкi туризмдi қолдаудың экономикалық және құқықтық басым тетiктерiн әзiрлеу; ел экономикасына шетел валютасының тұрақты келуiн қамтамасыз ету, экономиканың сабақтас салаларын дамыту болып табылады.
Бағдарлама, сондай-ақ мынадай мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған: тартымды туристiк объект ретiнде Қазақстанның беделiн орнықтыру;
ұлттық туристiк өнiм қалыптастыру және оның сапасын әлемдiк деңгейге сәйкестендiрудi қамтамасыз ету;
саланы мемлекеттік реттеудiң оңтайлы әдiстерiн қолдау мен таңдау негiзiнде туризмдi кешендi дамыту.
4.2. Бағдарламаның негiзгi мiндеттерi
Қойылған мақсаттарға сәйкес Бағдарламаның бiрiншi кезектегi мiндеттерi мыналар:
туризмде әлеуметтiк-экономикалық өзгермелi жағдайларға, мақсаттарға, қағидаттарға, туристiк қызметтi жүзеге асыру мiндеттерiне жауап беретiн мемлекеттік реттеудiң жаңа көзқарастар жүйесiн қамтамасыз ету;
мемлекеттiң туризм саласында республикалық уәкiлеттi орган арқылы әрекет ететiн басқарудағы, атқарушы органдар мен ұйымдар арасында өзара iс-қимылын реттеудегi рөлiн күшейту;
Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың нормативтiк құқықтық базасын, осы саладағы мемлекеттік реттеу тетiгiн жетiлдiру;
туристiк саланы кадрлық, ғылыми-әдiстемелiк, жарнама-ақпараттық қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылдау;
туризмнiң инфрақұрылымын дамыту, туризмнiң материалдық базасын жаңғыртуға, жаңа объектiлер құрылысын жандандыруға жәрдемдесу жөніндегі шаралар кешенiн әзiрлеу;
Қазақстанның туристiк өнiмiн туристiк қызмет көрсетулердiң әлемдiк рыногына жылжыту;
туризм саласында және қызмет көрсету салаларында шағын кәсiпкерлiктi дамытуды, халықтың жұмыспен қамтылуын ынталандыруды қамтамасыз ету;
инвестициялау және сала субъектiлерiн қаржыландырудың, кредиттеудiң басқа да нысандары үшiн жағдайлар жасау болып табылады.
5. БАҒДАРЛАМАНЫҢ НЕГIЗГI БАҒЫТТАРЫ ЖӘНЕ
ОНЫ IСКЕ АСЫРУ ТЕТIГI
5.1. Туристiк қызметтi мемлекеттік реттеу мен қолдау жүйесiн дамыту
Бұл бағытта мынадай шараларды iске асыру қажет:
Қазақстан Республикасының Дүниежүзiлiк сауда ұйымына қосылу мүмкiндiгiн ескере отырып, халықаралық сауданың мемлекеттік реттелуiн туристiк қызметтермен қамтамасыз ету мәселелерi жөнiнде нормативтiк құқықтық кесiмдердiң жобаларын әзiрлеу;
келу туризмiн және iшкi туризмдi дамыту, көшi-қон мәселелерi бойынша заңнаманы жетiлдiру, виза рәсiмдерiн, кеден және шекара бақылауын оңайлату;
туризм саласындағы статистикалық есепке алу мен есеп беру жүйесiн жетiлдiру, соның iшiнде саланың мекемелерi мен ұйымдары жұмысының қаржылық нәтижелерiн сипаттайтын көрсеткiштердi енгізу;
Дүниежүзiлiк Туристiк Ұйымның ұсынымдарын және БҰҰ-ның Статистикалық комиссиясының шешiмдерiн ескере отырып, туристiк саланың төлем теңгерiмiн қалыптастыру әдiстемесiн жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар дайындау;
Туристiк қызметтер рыногындағы барлық өндiрушiлердiң бәсекелестiк қабiлетi мен тұрақты табысын қамтамасыз ету мақсатында туристiк бизнес рентабельдiлiгiнiң оңтайлы шегiн айқындау үшiн баға құрау мәселелерiнде мемлекеттік реттеу саясатын әзiрлеу;
ұлттық туризмнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
халықаралық шарттардың негiзiнде шет елдермен туризм саласындағы ынтымақтастықты дамыту;
туристiк қызметтi стандарттау, сертификаттау, лицензиялаудың талаптарына сәйкес туристерге қызмет көрсетудiң сапасын жақсарту;
туризм саласына кадрларды даярлау және олардың біліктiлiгiн арттыру жүйесiн жетiлдiру;
саланы қаржыландырудың, оның iшiнде кредиттiк ресурстарды тарту есебiнен қаржыландырудың жеткiлiктi деңгейiн қамтамасыз ету;
туризм саласында мүдделi орталық атқарушы және басқа да мемлекеттік органдар арасындағы, сондай-ақ мемлекеттік және жеке секторлар арасындағы қызметтi ең жоғарғы деңгейде үйлестiрудi қамтамасыз ету.
5.2. Қазақстанның мәдени-тарихи және рекреациялық
аймақтарын дамыту және сақтау
Бұл бағытта мынадай шараларды iске асыру қажет:
мәдени-тарихи және табиғи рекреациялық ресурстарды сақтау және ұтымды пайдалану;
халық арасында туризмнiң құндылықтарын насихаттауды және қоршаған ортаға ұқыпты қарауды қамтамасыз ету;
қоршаған ортаны және өзге де туристiк ресурстарды қорғау жөніндегі шараларды қамтамасыз ету;
халықтың әртүрлi әлеуметтiк-демографиялық жiктерi мен топтары арасында әлеуметтiк туризмдi дамыту үшiн қолайлы жағдайлар жасау.
5.3. Маркетинг және қазақстандық туристiк өнiмдi ұсыну
Бұл бағытта мыналарды қарастыру қажет:
ұлттық туристiк өнiмдi экспорттау және туризм саласындағы халықаралық ынтымақтастықты дамыту стратегиясын әзiрлеу;
туристiк көрмелер мен басқа да iс-шараларды ұйымдастыру;
туристiк өнiмдi сатуда бiрiздендiрiлген үдемелi стандарттарды енгізу;
Қазақстан халқының барлық жiктерiнiң туристiк ресурстарға қол жеткізуiн қамтамасыз ету, туристiк қызмет көрсетулерге қажеттiлiктердi барынша қанағаттандыру;
Қазақстан Республикасында туризмнiң мамандандырылған (экотуризм, әлеуметтiк, балалар және жасөспiрiмдер, спорттық-сауықтыру, мәдени-танымдық және т.б.) түрлерiн дамытудың бағдарламаларын әзiрлеу;
аймақтарда әлеуметтiк және жекеше туризмдi дамытуды қамтамасыз ету;
iшкi және сыртқы рыноктарда ұлттық туристiк өнiмнiң жылжуын ақпараттық жарнамалық қамтамасыз ету;
туризмдi дамытудың аймақтық және аймақаралық бағдарламаларын әзiрлеу үшiн әдiстемелiк нұсқаулықтар мен ғылыми-жобалық негiздемелер дайындау.
5.4. Ғылыми-әдiстемелiк қамтамасыз ету, кадрлар
даярлау және туризм қызметкерлерiнiң біліктiлiгiн арттыру
Бұл бағытта:
туристiк саланы дамыту үшiн қажеттi жоғары, орта кәсiптiк және бастауыш кәсiби білім беретiн мамандықтардың тiзбесiн әзiрлеу;
мүдделi мемлекеттік органдармен бірлесiп мамандардың кәсiби даярлығының сапасын жақсарту, оларды қайта даярлау мен біліктiлiгiн арттыру жөнiнде шаралар белгiлеу;
туристiк саланың кадрларына арнап, Дүниежүзiлiк Туристiк Ұйыммен, Туристердiң қазақстандық қауымдастығымен, Қазақстанның жоғары оқу орындарымен және халықаралық білім беру мекемелерiмен бірлесiп, тұрақты жұмыс iстейтiн кәсiби даярлық курстарын құру;
республикада туристiк индустрияны дамытудың түйiндi проблемалары бойынша ғылыми-практикалық конференциялар өткізудi және Қазақстанның халықаралық туристiк оқиғаларға қатысуын қамтамасыз ету қажет.
5.5. Туризм индустриясының материалдық-техникалық базасын дамыту
Осы бағытта:
туристiк объектiлердi жаңарту мен салу үшiн отандық және шет елдiк инвестицияларды тарту жолымен туризмнiң материалдық-техникалық базасын дамыту;
әуе тасымалы қызмет көрсету рыногында бәсекелесу қабiлетiн көтеру, автомобиль және темір жол көлiктерiнде жолаушыларды тасымалдауды одан әрi дамыту жөнiнде шаралар қабылдау;
Қазақстан Республикасының аумағына туристiк объектiлердi перспективалық орналастырудың және туристiк инфрақұрылымды дамытудың схемаларын әзiрлеу;
туризмдi дамыту аудандарында жердi пайдалану және құрылыс салу нормаларының қолданылуын бақылау;
қонақ үй - сервистiк кешенiн әлемдiк стандарттарға сәйкестендiру, туристiк кешендердiң, этнографиялық мұражайлардың және демалыс аймақтарының желісін құру;
iлеспе инфрақұрылымды: сумен, электрмен жабдықтау, кәрiз желісі мен қатты қалдықтарды жоюдың жүйесiн, қолданыстағы және әлеуеттi туристiк аймақтарда телекоммуникацияны дамыту;
аймақтық деңгейде туристердi орналастыру орындары мен қонақ үйлердi жаңғырту және халықаралық тәжiрибеге сай стандарттауды енгізу;
шетел инвестициясын тарту жолымен жүйе құраушы туристiк объектiлердi (халықаралық деңгейдегi туристiк кешендер) дамыту;
туристiк объектiлердi, оның iшiнде орналастырудың орта және шағын құралдарының жобаларын әзiрлеу және оның құрылысын салу шараларын олардың жыл бойы пайдаланылуын қамтамасыз етудi ескере отырып, қабылдау қажет.
5.6. Туризмнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету
Бағдарлама туризм саласындағы қауiпсiздiктiң деңгейiн көтерудiң мынадай басым бағыттарын айқындайды:
туристiң өмiрi мен денсаулығының қауiпсiздiгi;
туризмнiң сақтандыру рыногын дамыту;
тұтынушылардың құқықтарын қорғау;
өрт қауiпсiздiгi;
орналасу мен тамақтану орындарындағы қауiпсiздiк;
көлiктегi қауiпсiздiк;
турист кадрларын арнайы даярлауды және туристерге қызмет көрсету жөнiнде туроператорлар мен турагенттердiң қызметiнде техника қауiпсiздiгi жөніндегі нормалар мен ережелердiң сақталуын бақылауды жүзеге асыру;
туристiк ортаны қорғау және сақтау;
қорғау және қауiпсiздiк мәселелерi жөнiнде хабардар ету;
ұйымдасқан қылмысқа және терроризмге қарсы күрес;
туристердi және жергiлiктi халықты қорғаудың және олардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң жергiлiктi жүйесiн құру.
5.7. Туристiк саланы ақпараттық қамтамасыз ету
Бұл бағытта:
Қазақстан Республикасының табиғи және мәдени-тарихи әлеуетiн неғұрлым тиiмдi пайдалану мақсатында интерактивтi геоақпараттық жүйенiң негiзiнде туристiк рыноктың жай-күйiне және болжамды дамытуға кешендi талдау жүргiзу;
көлiк жолдары, инженерлiк және инфрақұрылымдық объектiлердi бiрге ала отырып, елдiң аймақтары бойынша туристiк индустрияны аумақтық аймақтарға бөлудiң моделiн әзiрлеу;
туристiк ұйымдардың көрсеткен қызметiне электрондық брондауды ұйымдастыру және электрондық төлемдердi енгізу жөнiнде шаралар жүйесiн әзiрлеу;
туризммен сабақтас салалардың барлығына интерактивтi геоақпараттық жүйенi енгізу қажет.
5.8. Бағдарламаны iске асыруға қажеттi техникалық
және экономикалық шарттар
Осы бағдарламаны iске асыруға арналған техникалық-экономикалық негiзгi шарттар мыналар болып табылады:
саладағы бiрыңғай ақпараттық кеңiстiк жүйесiн дамыту;
республика туристiк индустриясының тұрақты дамуын қамтамасыз ететiн, бiрiншi кезектегi жүйе құраушы туристiк өнiмдердi және туристiк объектiлердi әзiрлеу және iске асыру;
сала ішiлiк секторлар бойынша туризмдi дамытудың аймақтық бағдарламаларын әзiрлеу;
аймақтар бойынша саланы дамытудың қажеттi қарқынына сәйкес инвестициялардың оңтайлы көлемдерiн бағалау;
жүйе құраушы туристiк объектiлердiң сервистiк инфрақұрылымын құру және iске асыру;
тұтынушыға ұлттық туристiк өнiмдi ұсынудың барлық сатысын қамтитын көп арналы маркетинг жүйесiн жасау.
5.9. Туризм саласындағы халықаралық ынтымақтастық
Туристiк саладағы халықаралық ынтымақтастықты дамытудың негiзгi бағыттары мыналар болып табылады:
Дүниежүзiлiк туристiк ұйыммен (ДТҰ) ынтымақтастық, ЮНЕСКО мен ДТҰ-ның трансконтиненталдық жобасын iске асыру, "Жiбек жолын кешендi зерттеу", ДТҰ-ның Бас Ассамблеясының сессиясына және осы ұйым өткiзетiн басқа iс-шараларға қатысу;
туризм саласында шет мемлекеттермен бұрын қол қойылған ынтымақтастық туралы халықаралық келісімдердi iске асыру және жаңаларын жасасу;
iрi халықаралық туристiк көрмелерге қатысу және жыл сайын қазақстандық халықаралық туристiк көрме өткізу;
мынадай халықаралық жобаларды әзiрлеу және iске асыру:
"Ежелгi түрiктер елi" (Қазақстан-Ресей-Моңғолия-Қытай);
Астана қаласында "Этнографиялық базар" халық кәсiпшiлiгiнiң жыл сайынғы халықаралық жәрмеңкесiн өткізу.
ҚР Үкіметінің 28.04.04 ж. № 476 қаулысымен 6-бөлім өзгертілді
6. ҚАЖЕТТI РЕСУРСТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРI
Бағдарламаны iске асыру үшiн қажеттi мемлекеттік бюджет қаражатынан қаржыландыру сомасы 2005 жылға дейiн 502593,7 мың. теңгенi құрайды. Қоса берiлiп отырған Iс-шаралар жоспарының жобасына сәйкес, осы Бағдарламаны iске асыруға республикалық бюджеттен болжанатын шығындардың сомасы: 2003 жылы - 32604 мың теңгенi; 2004 жылға - 34028 мың теңгенi, 2005 жылға - 35729 мың теңгенi құрайды. Жергiлiктi бюджеттен 2003 жылы - 125 989,7 мың теңге, 2004 жылы - 131389 мың теңге, 2005 жылы - 142854 мың теңге қажет.
Бағдарламаны iске асыру жөніндегі iс-шаралар тиiстi жылға арналған республикалық және жергiлiктi бюджеттерде қаралатын қаражат есебiнен және соның шегiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер арқылы жүзеге асырылады.
6.1. Бағдарламаның iске асырылуын басқаруды және
бақылауды ұйымдастыру
Бағдарламаны басқаруды және оның iске асырылуын қамтамасыз етудi ұйымдастыруды Қазақстан Республикасының қолданыстағы нормативтік құқықтық кесімдеріне және әдiстемелік құжаттарға сәйкес барлық мүдделi орталық атқарушы және басқа да мемлекеттік органдармен, облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкiмдерiмен бiрлесiп, туризм саласындағы мемлекеттік уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
7. БАҒДАРЛАМАНЫ IСКЕ АСЫРУДАН КYТIЛЕТIН НӘТИЖЕ
Бағдарламаны iске асыру барысында туризмнiң iшкi және келу бағыттары бойынша туристердiң жалпы ағынының 2003 жылы 80 мың адамнан 2005 жылы 150 мың адамға дейiн тұрақты өсуiн қамтамасыз ету көзделуде, бұл ретте ол жыл сайын орта есеппен 17500 адамға өседi деп болжанып отыр.
Келу туризмiнiң көлемiн 2003 жылы 24 мың адамнан 2005 жылдың аяғына 60 мың адамға дейiн көбейту болжанып отыр. Бұл ретте екi бағытта да туристердiң жалпы көрсеткiшi бойынша келу туризмiнiң үлесi 2003 жылы 30 пайыздан, келесi жылдары 40 пайызға дейiн артатыны стратегиялық тұрғыдан алғанда маңызды болып табылады және жылына 7 мың адамға өсетiн болады.
Iшкi туризмнiң көлемi де 2003 жылғы 56 мың адамнан 2005 жылы 90 мың адамға дейiн көбейедi. Республиканың iшiнде туристер ағынының жыл сайынғы өсуi 10500 адамды құрайтын болады деп күтiлуде (6-қосымша).
Бағдарламаны iске асырудың тиiмдiлiгi 2003-2005 жылдарға арналған болжамды көрсеткiштер бойынша есептелiнедi (6-қосымша).
Бiр шетел турисi өзiнiң болуы кезiнде бюджетке орташа есеппен 700 АҚШ долларын әкелген жағдайда, келу туризмiнен бюджеттiң жыл сайынғы толықтырылуы мыналарды құрайды:
2003 жылы - 32,2 млн. АҚШ доллары;
2004 жылы - 37,1 млн. АҚШ доллары;
2005 жылы - 42 млн. АҚШ доллары.
Келу туризмiнен барлығы 2003 - 2005 жылдар кезеңіндегі бюджет түсiмiнiң жиыны 111,3 миллион АҚШ долларын құрайтын болады.
Әлемдiк практикада бiр шетелдiк туристке қызмет көрсетуден 9 жұмыс орны құралатынын ескерсек, онда келу туризмi есебiнен 2003 жылы - 414 мың жұмыс орнын, 2004 жылы - 477 мың жұмыс орнын, 2005 жылы - 540 мың жұмыс орнын ықтимал қамтуға қолдау көрсетiледi.
Жалдау арқылы жұмыс iстейтiн қызметкерлердің орташа жалақысы жылына шамамен 20 пайызға өсуiн ескерiп, (немесе нақты көрiнiсiнде 6 пайызға), келу туризмi көлемiнiң ұлғаюы арқасында жұмыспен қамтылған халықтың табысы өсе түседi (7-қосымша).
Бағдарламаның iске асырылуы республикалық бюджетке едәуiр түсiмдi қамтамасыз етедi.
Бағдарламада әзiрленген шаралар елдiң iшіндегі де, сондай-ақ шет елден келетiн туристер ағынының бұдан әрi ұлғаюына жәрдемдеседi және түпкi нәтижесiнде халықаралық кәсiпкерлiк және iскерлiк ынтымақтастық саласы ретiнде ұлттық туристiк өнiм тартымдылығының артуына едәуiр қол жеткiзетiн болады.
ҚР Үкіметінің 25.06.03 ж. № 606; 28.04.04 ж. № 476 қаулыларымен 8-бөлім өзгертілді
8. ТУРИСТIК САЛАНЫ ДАМЫТУДЫҢ 2003 - 2005 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН
БАҒДАРЛАМАСЫН IСКЕ АСЫРУ ЖӨНІНДЕГІ ІС-ШАРАЛАР ЖОСПАРЫ
───┬──────────────┬────────────┬─────────┬───────┬──────┬────────────
Р/с│ Іс-шаралар │ Аяқтау │Жауапты │Орындау│Көзде.│ Қаржы.
N │ │ нысаны │орындау. │(iске │летiн │ ландыру
│ │ │шылар │асыру) │шығыс.│ көздері
│ │ │(iске │мерзiмi│тар │
│ │ │асырудың)│ │(мың │
│ │ │ │ │теңге)│
───┼──────────────┼────────────┼─────────┼───────┼──────┼────────────
1 │ 2 │ 3 │ 4 │ 5 │ 6 │ 7
───┴──────────────┴────────────┴─────────┴───────┴──────┴────────────
1. ТУРИСТIК ҚЫЗМЕТТI МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ ЖӘНЕ
ҚОЛДАУ ЖYЙЕСIН ДАМЫТУ
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1.1. Туризмнiң нормативтiк құқықтық базасын жетілдіру
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1. Туристік ин. Нормативтiк- ТурСА, ДСМ, 2003 2250,0 жергі.
фрақұрылымның құқықтық ТЖА, жер. жылдың лікті
барлық объек. кесiмнiң гiлiктi желтоқ. бюджет
тiлерiнде мү. жобасы атқарушы саны қаражаты
гедек турис. органдар шегінде
терге арналған іске
демалысты қам. асыруға
тамасыз ету
үшiн техника.
лық және сани.
тарлық жағдай.
ларды сақтау
мәселелерi
жөніндегі
нормалар мен
талаптарды
әзiрлеу
2. Туризм және Мемлекеттік ТурСА, ИСМ 2003 талап
қонақ үй шару. стандарттар жылдың етілмейді
ашылығы сала. қаңтары
сында мемле.
кеттiк стан.
дарттар әзiр.
леу және
бекіту
3. Бiрыңғай тури. Қазақстан ТурСА, СІМ, 2003 талап
стiк кеңiстiк Республика. ІІМ, ҰҚК жылдың етілмейді
құру, сондай- сының (келісім қарашасы
ақ Ұлы Жiбек Үкіметіне бойынша),
жолында ту. ұсыныс "Жібек
ризмдi дамыту жолы-Қазақ.
мақсатында стан" ҰК
өзара рұқсат. ААҚ"
тамаларды тану
туралы Қырғыз
Республикасымен
және Өзбекстан
Республикасымен
келісімдерге
қол қою жөнiнде
ұсыныс енгізу
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1.2. Қазақстанның тарихи-мәдени және табиғи рекреациялық
аймақтарын сақтау және ұтымды пайдалану
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
4. Туризм инфра. Жергілікті Жергілікті 2003 16000,0 жергі.
құрылымын да. атқарушы атқарушы жылдың лікті
мыту ауданда. органдардың органдар қыркүй. бюджет
рында құрылыс шешімі егі қаражаты
объектiлерiн шегінде
салу жөніндегі
нормаларды
әзiрлеу
5. Туризм инфра. Қазақстан ИСМ, жыл 2003 ж.- жергі.
құрылымына Республика. ТурСА, сайын 28850,0, лікті
тiкелей инвес. сының жергілікті I тоқ- 2004 ж.- бюджет
тициялар тарту Үкіметіне атқарушы сан 21500,0, қаражаты
жөнiнде жұмыс. ақпарат органдар 2005 ж.- және
тар жүргiзу 16500,0 басқа
көздер
шегінде
6. Туристiк биз. Қазақстан ИСМ, жыл 2004 ж. - республикалық
нестiң кәсiп. Республика. ТурСА сайын 445,0, бюджет қара-
керлерi үшiн сының қыр- 2005 ж. - жаты шегінде
бизнес жоспар. Үкіметіне күйек 445,0
лар құру және ақпарат
халықаралық
және отандық
сарапшылардың
қатысуымен
гранттар,
техникалық
көмектер және
инвестициялар
тарту үшiн
семинарлар
ұйымдастыру.
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1.3. Қазақстан Республикасындағы туризм қауіпсіздігі
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
7. Туристерге ме. Қазақстан ДСМ 2003 талап
дициналық қыз. Республика. жылдың етілмейді
мет көрсету сының мамыры
және дәрiгер. Үкіметіне
лiк шұғыл есеп
жәрдем көрсе.
ту, шұғыл ме.
дициналық қыз.
мет көрсету
талаптарына
сай келетiн
медицина ме.
кемелерiн
анықтау және
сертификаттау
жөніндегі
кешендi шара.
ларды әзiрлеу
және iске
асыру
8. Дүниежүзiлiк Ақпарат ДСМ, ТурСА ай сайын талап
Денсаулық етілмейді
сақтау ұйымы.
ның деректе.
рiнiң негі.
зiнде Каран.
тиндiк және
кезеңiмен
жаңарып тұра.
тын аса қауiп.
тi жұқпалы
аурулар бойын.
ша қолайсыз
елдер туралы
республиканың
туристiк ұйым.
дарын хабардар
ету
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1.4. Туристік сала көрсеткіштерінің статистикалық
есебін жетілдіру
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
9. Туризмнiң кө. СА-ның СА, ТурСА жыл сайын республи.
мекшi есебiн бұйрықтары қыркүйек калық
тәжiрибеге ен. бюджет
гiзу мақсатында қаражаты
қосымша талдау шегінде*
жүргiзу үшiн
статистикалық
есептiлiктiң
және аспапты.
лықтың нысанда.
рын әзiрлеу
10. Туризм сала. СА-ның СА, ТурСА 2004 республи.
сындағы қызмет бұйрықтары жылдың калық
түрлерiнiң және бюджет
қызмет көрсе. 2005 қаражаты
тулердiң ста. жылдың шегінде*
тистикалық желтоқ.
номенклатурасын саны
(СНДУТ) әзiрлеу
және енгізу
11. Есептiң әдiс. СА-ның СА, ТурСА 2004 республи.
намасын әзiр. бұйрығымен жылдың калық
леу және iске бекітілген 2005 бюджет
асырылған ту. әдіснамалық жылдың қаражаты
ристiк өнiмге әзірлемелер желтоқ. шегінде*
кеткен шығынның саны
өзіндік құнын
анықтау, осы
мақсатта пилот.
тық тексеру
жүргiзу
12. Облыстық ста. Үкіметке СА, ТурСА 2003 бюджеттен
тистика бас. ақпарат жылдың тыс көздер
қармаларының, қарашасы
туристiк және
басқа да мүд.
делi ұйымдар.
дың қызметкер.
лері үшін
туризмнiң ста.
тистикасы
бойынша рес.
публикалық
семинар өткi.
зудi ұйымдас.
тыру
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
* ҚР Статистика жөніндегі агенттiгi өзінің 2004-2005 жылдарға
арналған бюджеттік бағдарламасына енгізеді. Сомасы статистикалық
жұмыстардың жоспары бекітілгеннен кейін жыл сайын нақтыланатын болады.
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
1.5. Туризм саласы үшін білім беру мен
кәсіби қайта даярлау жүйесін жетілдіру
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
13. Туристiк са. Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
ланы дамыту Республика. жергілікті сайын 571,3, калық
мәселелерi сының атқарушы қыр- 2004 ж.- бюджет
бойынша рес. Үкіметіне органдар күй- 515,0, қаражаты
публикалық ақпарат ек 2005 ж.- шегінде
семинар-кеңес 571,3
өткізу
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
2. ТУРИЗМ ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫН ДАМЫТУ
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
14. Туризм объек. Қазақстан ТурСА, 2003 2510,0 жергілікті
тiлерiне мем. Республика. жергілікті жылдың бюджет
лекеттiк тү. сының атқарушы қазаны қаражаты
гендеу жүргі. Үкіметіне органдар шегінде
зу, әлеуметтiк ақпарат
туризмдi дамы.
ту жөнiнде
шаралар әзiр.
леу
15. Жол бойының, Қазақстан ККМ, жыл 2003 ж. - жергілікті
соның iшiнде Республика. жергілікті сайын 4582,0, бюджет
Жiбек жолының сының атқарушы сәуір 2004 ж. - қаражаты
қазақстандық Үкіметіне органдар 45580,0, шегінде
тас жолдарын. есеп ШҚО 2005 ж. -
дағы инфрақұ. 48115,0
рылымды және
сервистiк
қызмет көрсету
объектiлерiн
дамыту жөнiн.
дегi жобаларды
iске асыру
шараларын
әзiрлеу
16. Республиканың Қазақстан Жергілікті жыл 2003 ж.- жергілікті
курорттық- Республика. атқарушы сайын 4510,0, бюджет
сауықтыру сының органдар наурыз 2004 ж.- қаражаты
объектiлерiнiң Үкіметіне "Жібек жо. 3187,0, шегінде
материалдық- есеп лы-Қазақ. 2005 ж.-
техникалық стан" ҰК" 5739,5,
базасын ААҚ
нығайту және
оларды тиiмдi
пайдалану есеп
жөніндегі жұ.
мыстарды жан.
дандыру
2003 ж.- "Жібек
24000,0, жолы-
2004 ж.- Қазақ.
14000,0, стан"
2005 ж.- Ұлттық
42000,0 компани.
ясы"
ААҚ-ның
жеке
қаражаты
және
басқа
көздер
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
3. ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ТУРИСТІК ӨНІМДІ ЖЫЛЖЫТУ ЖӘНЕ МАРКЕТИНГ
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
3.1. Қазақстанның туристік беделін нығайту және
халықаралық ынтымақтастықты ұлғайту
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
17. Алматы қала. Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
сында "Туризм Республика. СІМ, ІІМ, сайын 3882,2, калық
және саяхат" сының жергілікті сәуір 2004 ж.- бюджет
Қазақстандық Үкіметіне атқарушы 3850,0, қаражаты
халықаралық есеп органдар 2005 ж.- шегінде
туристiк жәр. 3882,2,
меңкесiн өт.
кiзу
2003 ж.- жергілікті
8249,7, бюджет
2004 ж.- қаражаты
11010,0, шегінде
2005 ж.-
14024,0
18. Берлин (Герма. Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
мания Федера. Республика. СІМ, АШМ, сайын 8793,3, калық
тивтік Респуб. сының жергілікті наурыз 2004 ж.- бюджет
ликасы) қала. Үкіметіне атқарушы 9008,0, қаражаты
сындағы ITB есеп органдар 2005 ж.- шегінде
Халықаралық 8753,3
туристік бир.
жасына қатысу
2003 ж.- жергілікті
3658,0, бюджет
2004 ж.- қаражаты
7491,0, шегінде
2005 ж.-
7411,5
19. Мәскеу (Ресей Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
Федерациясы) Республика. СІМ, АШМ, сайын 4090,8, калық
қаласындағы сының жергілікті сәуір 2004 ж.- бюджет
"Туризм және Үкіметіне атқарушы 3278,0, қаражаты
саяхат" Мәскеу есеп органдар 2005 ж.- шегінде
халықаралық 4090,8
көрмесіне
қатысу
2003 ж.- жергілікті
2457,0, бюджет
2004 ж.- қаражаты
6881,0, шегінде
2005 ж.-
6147,0
20. Мадрид (Испа. Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
ния) FITUR Республика. СІМ, АШМ, сайын 4603,0, калық
халықаралық сының жергілікті ақпан 2004 ж.- бюджет
туристік жәр. Үкіметіне атқарушы 5516,0, қаражаты
меңкесіне есеп органдар 2005 ж.- шегінде
қатысу 4603,0
2003 ж.- жергілікті
2432,0, бюджет
2004 ж.- қаражаты
3261,0, шегінде
2005 ж.-
7954,0
21. Лондон (Ұлы. Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- республи.
британия) Республика. СІМ, АШМ, сайын 8783,5, калық
қаласындағы сының жергілікті қара- 2004 ж.- бюджет
Дүниежүзілік Үкіметіне атқарушы ша 8055,0, қаражаты
туристік есеп органдар 2005 ж.- шегінде
биржаға қатысу 8763,4
2003 ж.- жергілікті
3477,0, бюджет
2004 ж.- қаражаты
7095,0, шегінде
2005 ж.-
8252,6
22. Қазақстанның Қазақстан ТурСА, СІМ 2004 2004 ж. республи.
Дүниежүзiлiк Республикасы жылғы 621,0 калық
Туристiк Ұйым. Үкіметіне жел- бюджет
ның комиссия. ақпарат тоқ- қаражаты
сының кезектi сан шегінде
мәжілістерiне
қатысуын
ұйымдастыру
23. Дүниежүзiлiк Қазақстан ТурСА, СІМ 2003 1169,1 республи.
Туристiк Республика. жылдың калық
Ұйымның Бас сы Үкіметіне 2005 1169,1 бюджет
Ассамблеясының ақпарат жылдың қаражаты
XV және ХVI шегінде
сессияларына
Қазақстанның
қатысуын қам.
тамасыз ету
24. Дүниежүзiлiк Қазақстан ТурСА, СІМ 2003 710,6 республи.
Туристiк Ұйым. Республика. жылдың калық
ның Жiбек жо. сының 2005 710,0 бюджет
лының жобасы Үкіметіне жылдың қаражаты
бойынша өтетiн ақпарат шегінде
мәжілістерiне
Қазақстанның
қатысуын қам.
тамасыз ету
25. Бұқаралық ақ. Қазақстан Ақпа-, желтоқсан талап
парат құрал. Республика. ратмині, жыл сайын етілмейді
дарында Қазақ. сының ТурСА
стан Республи. Үкіметіне
касында турис. ақпарат
тiк саланың
дамуы жөнiн.
дегi мәселе.
лердi жариялау
26. Шетелдiк аза. Қазақстан СІМ, ІІМ қазан талап
маттар үшiн Республика. жыл сайын етілмейді
рұқсаттамалық сының
рәсiмдердi Үкіметіне
оңайлату жө. есеп
ніндегі шара.
ларды iске
асыру
27. Шетелдiк ту. Қазақстан СІМ, КБА, 2003 талап
ристер үшiн Республика. ІІМ, ҰҚК жылдың етілмейді
рұқсаттамалық, сының (келісім қаңтары
шекаралық, Үкіметіне бойынша)
кедендiк және есеп
тiркеу рәсiм.
дерiн оңтай.
ландыру жөнiнде
шаралар қабыл.
дау
28. Халықаралық Қазақстан Мәде-, жыл сайын талап
туристiк ұйым. Республика. ниет-, СІМ желтоқсан етілмейді
дардың, елдiң сының мині,
туристiк жұрт. Үкіметіне ТурСА,
шылығының және есеп СІМ
туризм жөнiн.
дегi мемлекет.
тiк уәкiлеттi
органдардың
мерейтойлық
және тарихи
даталарды
даярлау мен
өткізу жөнiн.
дегi iс-шара.
ларға қатысуын
ұйымдастыру
29. Туризмнiң Қазақстан ТурСА, жыл 2003 ж.- жергілік.
түрлерi бойын. Республика. жергілікті сайын 16740,0, ті бюджет
ша жарнамалық сының атқарушы шілде 2004 ж.- қаражаты
бүктемелер Үкіметіне органдар 11847,0, шегінде
жасау ақпарат 2005 ж.-
15280,0
30. "Қазақстан - Қазақстан ТурСА, 2003 6400,0 жергілікті
теңдессiз ту. Республика. ККМ, СІМ, жылдың бюджет
ристiк объект" сының жергілікті шілдесі қаражаты
электронды Үкіметіне атқарушы шегінде
тасығыштарында ақпарат органдар
жарнама ақпа.
раттық матери.
алдар жасау
31. Ұлттық парк. Қазақстан АШМ, 2003 5510,0 жергілікті
тер, қорықтар, Республика. жергілікті жылдың бюджет
табиғат ес. сының атқарушы желтоқ. қаражаты
керткiштерi Үкіметіне органдар саны шегінде
мен басқа да ақпарат
Қазақстанның
табиғи қорын.
дағы қорықтар
туралы фото.
альбомдармен
мен буклеттер
шығару
32. Туристiк ба. Қазақстан "Жібек 2003 6050,0 Жергілікті
ғыттардың сыз. Республика. жолы- жыл бюджет
баларын, кәде. сының Қазақстан" қаражаты
сыйлар шығару Үкіметіне Ұлттық шегінде,
мен халық ақпарат компаниясы" "Жібек
кәсiпшiлiгi ААҚ, МАҚКМ, жолы -
өнiмдерiн бi. АШМ, Қазақстан"
рiктiретiн "Ұлы жергілікті Ұлттық
Жiбек жолы - атқарушы компаниясы"
Қазақстан" органдар ААҚ-ның
жарнама ақпа. (келісім
раттық пакетiн бойынша)
жасау жеке
қаржысы
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
3.2. Халықаралық жобаларды іске асыру
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
33. "Бiздiң таула. ТурСА-ға Оңтүстік жыл 2003 ж.- жергілікті
рымыз" атты ақпарат Қазақстан сайын 604,0, бюджет
фестиваль облысының мамыр 2004 ж.- қаражаты
өткізу жергілікті 1500,0, шегінде
атқарушы 2005 ж.-
органы 2000,0
34. "Мұзтау" ха. ТурСА-ға Шығыс жыл 2004 ж.- республикалық
лықаралық фес. ақпарат Қазақстан сайын 1850,0, бюджет
тивалiн өткізу облысының тамыз 2005 ж.- қаражаты
жергілікті 1850,0, шегінде,
атқарушы 2003 ж.- жергілікті
органы 4500,0 бюджет
ТурСА 2004 ж.- қаражаты
1611,0, шегінде
2005 ж.-
1800,0
35. Шет елдегі ТурСА-ға Алматы және 2004- 2004 ж.- жергілік.
қазақ диаспо. ақпарат Оңтүстік 2005 жж.,1300,0, ті бюджет
расы мен басқа Қазақстан желтоқ- 2005 ж.- қаражаты
да шетелдiк облыстары. саны 500,0 шегінде
туристер үшiн ның жергі. және бас.
туризмдi дамы. лікті атқа. қа қаржы
туға бағыттал. рушы орган. көздері
ған "Ата жұртқа дары
саяхат" турис.
тiк бағытын
әзiрлеу және
iске асыру
36. Келу және iшкi ТурСА-ға Атырау 2003- 2003 ж.-жергілік.
туризмдi дамы. ақпарат облысының 2004 жж.,1000,0, ті бюджет
туға бағыттал. жергілікті маусым 2004 ж.-қаражаты
ған "Хан орда. атқарушы 1000,0 шегінде
лы-Сарайшық" органы
атты туристiк ТурСА
бағыт әзiрлеу
және iске
асыру
37. Іле-Балқаш ТурСА-ға Алматы жыл 2004 ж.- республикалық
регатасы ақпарат облысының сайын 890,0, бюджет
жергілікті мамыр 2005 ж.- қаражаты
атқарушы 890,0, шегінде,
органы 2003 ж.- жергілікті
ТурСА 500,0, бюджет
2004 ж.- қаражаты
1000,0, шегінде
2005 ж.-
1000,0
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
3.3. Халық арасында туризм құндылықтарын
және қоршаған ортаны қорғауды насихаттау
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
38. Оқушылар үшiн Қазақстан Жергілікті жыл 2003 ж.- жергілік.
Қазақстанның Республика. атқарушы сайын 3940,0, ті бюджет
туристiк сының органдар қыр- 2004 ж.- қаражаты
объектiлерi Үкіметіне күйек 6406,0, шегінде
бойынша тақы. есеп 2005 ж.-
рыптық автобус 7410,0
және жаяу жүру
экскурсияларын
ұйымдастыру
39. Республикалық Қазақстан Ақпарат- қаңтар 2004 ж.- жергілікті
және аймақтық Республика. мині, жыл 720,0, бюджет
электронды сының жергілікті сайын 2005 ж.- қаражаты
БАҚ-та Қазақ. Үкіметіне атқарушы 720,0 шегінде
стандағы ту. ақпарат органдар
ризмнiң дамуын
насихаттайтын
теле және радио.
бағдарламаларын
жасауға және
трансляциялауға
тапсырыс беру
және оларды
орналастырудың
мүмкiндiгiн
қарастыру
Жиыны: 502593,7 мың теңге,
соның iшiнде:
республикалық бюджеттен - 102361 мың теңге,
соның iшiнде:
2003 ж. - 32604,0
2004 ж. - 34028,0
2005 ж. - 35729,0
жергiлiктi бюджеттен - 400232,7 мың теңге,
соның iшiнде:
2003 ж. - 125989,7
2004 ж. - 131389,0
2005 ж. - 142854,02
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 1-қосымша
Қазақстан Республикасындағы ұлттық туризм
[Графикалық нысанды қараңыз]
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 2-қосымша
Сыртқа шығу туризмi
────────────────────────┬────────┬────────┬────────┬──────┬──────────
│1996 │1997 │1998 │1999 │2000
────────────────────────┴────────┴────────┴────────┴──────┴──────────
Шет елге шыққан ҚР
резиденттерiнiң (ТТО-ға
шығушы азаматтардың
санын қоспағанда) саны 522720 419404 502358 398634 1246731
Олардың iшiнде туристер
(туристiк ұйымдардың
көрсететiн қызметтерiн
және олардың қарамағын.
дағы кемпинг қонақ
үйлерi мен өзге де
тұратын орындарды
пайдаланғандар) 418039 174071 145716 106078 67360
Сыртқа шығушылардың
жалпы санына %-пен
шаққанда 79,97% 41,50% 29,01% 26,61% 5,40%
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
Келу туризмi
────────────────────────┬────────┬────────┬────────┬───────┬─────────
│1996 ж. │1997 ж. │1998 ж. │1999 ж.│2000 ж.
────────────────────────┴────────┴────────┴────────┴───────┴─────────
ҚР-ға келген резидент
емес келiп-кетушiлердiң
(ТТО-ға кеткен азамат.
тардың санын қоспағанда)
саны 202050 284346 256752 393602 1682548
Олардың iшiнде туристер
(туристiк ұйымдардың
көрсететiн қызметтерiн
және олардың қарамағын.
дағы кемпинг қонақ
үйлерi мен өзге де
тұратын орындарды
пайдаланғандар) 23498 27683 34542 50154 23868
- келгендердiң жалпы
санына %-пен шаққанда 11,63%, 9,74% 13,45% 12,74% 1,42%
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
Iшкi туризм
────────────────────────┬────────┬────────┬────────┬───────┬─────────
│1996 ж. │1997 ж. │1998 ж. │1999 ж.│2000 ж.
────────────────────────┴────────┴────────┴────────┴───────┴─────────
Iшкi туризм 45871 58667 60806 72088 55687
─────────────────────────────────────────────────────────────────────
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 3-қосымша
Қазақстанға шет ел азаматтарының келуі
─────────────────────┬───────────────────────────────────────────────
│ Қызмет көрсетілген туристер мен
│ экскурсанттар, адам
─────────────┬───────┼────────┬────────┬────────┬────────┬───────────
│1995 ж.│1996 ж. │1997 ж. │1998 ж. │1999 ж. │2000 ж.
─────────────┼───────┼────────┼────────┼────────┼────────┼───────────
Келу туризмі │20272 │23498 │27683 │34542 │50154 │23868
─────────────┼───────┼────────┼────────┼────────┼────────┼───────────
ТМД │12506 │10360 │7254 │4861 │5796 │3266
─────────────┼───────┼────────┼────────┼────────┼────────┼───────────
Әлемнің басқа│ │ │ │ │ │
бөлігі │7766 │13138 │20429 │29681 │44358 │20602
─────────────┴───────┴────────┴────────┴────────┴────────┴───────────
Қазақстан азаматтарының шет елге шығуы
────────────────┬────────────────────────────────────────────────────
│ Қызмет көрсетілген туристер мен
│ экскурсанттар
────────────────┼───────┬────────┬────────┬────────┬────────┬────────
│1995 ж.│1996 ж. │1997 ж. │1998 ж. │1999 ж. │2000 ж.
────────────────┴───────┼────────┼────────┼────────┼────────┼────────
Сыртқа шығу 123699 │418039 │174071 │145716 │106078 │67360
туризмі │ │ │ │ │
────────────────────────┼────────┼────────┼────────┼────────┼────────
ТМД 8766 │ 4000 │ 6749 │ 2562 │ 3904 │ 8027
────────────────────────┼────────┼────────┼────────┼────────┼────────
Әлемнің басқа │ │ │ │ │
бөлігі 114933│412248 │167322 │143154 │102174 │59333
────────────────────────┼────────┼────────┼────────┼────────┼────────
Ішкі туризм │ │ │ │ │
────────────────┬───────┴────────┴────────┴────────┴────────┴────────
│ Қызмет көрсетілген туристер мен экскурсанттар
────────────────┼───────┬────────┬────────┬────────┬────────┬────────
│1995 ж.│1996 ж. │1997 ж. │1998 ж. │1999 ж. │2000 ж.
────────────────┼───────┼────────┼────────┼────────┼────────┼────────
Ішкі туризм │98063 │ 45871 │ 58667 │ 60806 │ 72088 │ 55687
────────────────┴───────┴────────┴────────┴────────┴────────┴────────
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 4-қосымша
Туристік фирмалардың қызметінен түскен жалпы пайда
────────────┬──────────┬─────────┬────────────────────────┬──────────
│Туристік │Туристік │ Туристік ұйымдарға │Туристік
│ұйымдар │ұйымдар │ қаражаттың аударылуы │ұйымдар
│қызметінен│алған ├──────────┬─────────────┤қызметі.
│құралған │барлық │Басқа мем.│ Отандық │нен түс.
│табыс* │қаражат │лекеттер. │ ұйымдарға │кен ҚР-
│ │ │дегі тур. │ │ның
│ │ │фирмаларға│ │табысы**
────────────┼──────────┼─────────┼──────────┼─────────────┼──────────
Барлығы │16,0 │11,2 │ 3,8 │ 3,9 │ 8,3
Келу │2,1 │2,0 │ 0,0 │ 0,1 │ 2,0
туризмі │ │ │ │ │
Сыртқа │ │ │ │ │
шығу │ │ │ │ │
туризмі │12,3 │8,0 │ 3,8 │ 3,4 │ 5,1
Ішкі │ │ │ │ │
туризм │1,6 │1,2 │ 0,0 │ 0,4 │ 1,2
────────────┴──────────┴─────────┴──────────┴─────────────┴──────────
*жолдаманың құны + жолдама бағасына кірмейтін визалық, экскурсиялық
және өзге де қызмет көрсетулер құны
**туристік ұйымдар алған барлық қаражат, басқа мемлекеттердің
турфирмалары аударған қаражат
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 5-қосымша
Облыстар және Алматы мен Астана қалалары бөлінісіндегі
туризмді дамытудың жай-күйі
─────────────────────────┬───────────────────────────────────────────
│ Қызмет көрсетілген туристер мен
│ экскурсанттар (адам)
├────────┬────────┬────────┬────────────────
│1998 ж. │1999 ж. │2000 ж. │ 2000 ж., %
─────────────────────────┴────────┼────────┼────────┼────────────────
Қазақстан Республикасы 241064 │ 228320 │ 146915 │ 100,00%
Ақмола 322 │ 4375 │ 252 │ 0,21%
Ақтөбе 2894 │ 1877 │ 2373 │ 1,94%
Алматы 19685 │ 13039 │ 3721 │ 3,05%
Атырау 1046 │ 582 │ 343 │ 0,28%
Шығыс Қазақстан 9898 │ 7950 │ 8961 │ 7,34%
Жамбыл 968 │ 2078 │ 2002 │ 1,64%
Батыс Қазақстан 3439 │ 2142 │ 3377 │ 2,77%
Қарағанды 10837 │ 6910 │ 12070 │ 9,89%
Қостанай 1187 │ 3972 │ 503 │ 0,41%
Қызылорда 599 │ 138 │ 388 │ 0,32%
Маңғыстау 2406 │ 1133 │ 2412 │ 1,98%
Павлодар 4998 │ 4578 │ 4132 │ 3,39%
Солтүстік Қазақстан 7164 │ 2310 │ 120 │ 0,10%
Оңтүстік Қазақстан 8406 │ 5198 │ 1567 │ 1,28%
Астана қаласы 48534 │ 69619 │ 34307 │ 28,12%
Алматы қаласы 118681 │ 102419 │ 70387 │ 57,69%
──────────────────────────────────┴────────┴────────┴────────────────
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 6-қосымша
Ішкі және келу туризмінің ұлғаюы
[Графикалық нысанды қараңыз]
2003-2007 жылдарға арналған
бағдарламасына № 7-қосымша
Жұмыспен қамтылған халық табысының көбею болжамы
────────────────┬─────────┬─────────┬──────────┬─────────┬───────────
│ 2001 ж. │ 2002 ж. │ 2003 ж. │2004 ж. │2005 ж.
────────────────┼─────────┼─────────┼──────────┼─────────┼───────────
Жалданып жұмыс │ │ │ │ │
істейтін │ │ │ │ │
қызметкерлердің │ 100 АҚШ │ 106 АҚШ│ 112,4 АҚШ│ 119 АҚШ │125 АҚШ
орташа жалақысы │ доллары │ доллары│ доллары │ доллары │доллары
────────────────┼─────────┼─────────┼──────────┼─────────┼───────────
Жұмыспен │ │ │ │ │
қамтылған │ │ │ │ │
халықтың │21,6 млн.│ 37,2 млн│ 46,5 млн.│56,8 млн.│67,5 млн.
табысының көбеюі│АҚШ │ АҚШ │ АҚШ │АҚШ │АҚШ
│доллары │ доллары │ доллары │доллары │доллары
────────────────┴─────────┴─────────┴──────────┴─────────┴───────────